W każdej postaci stwardnienia rozsianego układ odpornościowy atakuje komórki nerwowe znajdujące sie w OUN, co może powodować wystapienie objawów i niepełnosprawności.
Postaci stwardnienia rozsianego:
Jakie sa podobieństwa i różnice?
Stwardnienie rozsiane (SM) jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego (OUN), która obejmuje mózg, rdzeń kręgowy i nerwy wzrokowe. Etiologia jest podobna w przypadku wszystkich chorych, ale jej przebieg i objawy różnią się w zalezności od osoby.
Większość osób ze stwardnieniem rozsianym ma początkowo postawioną diagnozę postaci rzutowo ustępująca (rzutowo remisyjna) lub postaci pierwotnie postepujacej stwardnienia rozsianego.
Jakie są podobieństwa pomiędzy różnymi postaciami stwardnienia rozsianego?
Etiologia
Przebieg choroby
Przebieg zarówno postaci rzutowo-ustepujacej (rzutowo-remisyjna), jak i postaci pierwotnie-postępującej stwardnienia rozsianego charakteryzuje się pogorszeniem w zakresie zagłuszanych objawów i wyników badań w pewnym momencie przebiegu choroby.
Objawy
Objawy w różnych postaciach SM są podobne, ale różnia się wśród chorych, niezaleznie od tego na jaką postać SM cierpią. Wiekszość chorych z RRMS i PPMS doświadcza wzrostu niepełnosprawności w pewnym momencie przebiegu choroby.
Rozpoznanie
Zarówno kobiety jak i mężczyźni mogą chorować na RRMS i PPMS.
Parametry aktywności choroby
Aktywność choroby określamy poprzez ocenę występowania nowych objawów lub pogarszanie istniejących. Oceniane są również zmiany wyników badań - zarówno tych podstawowych jak i wysokospecjalistycznych (np. rezonans magnetyczny MRI)
Cel leczenia
Ważnym celem leczenia postaci rzutowo-ustępującej oraz postaci pierwotnie-postepującej stwardnienia rozsianego jest spowolnienie progresji jniepełnosprawności tak wcześnie, jak jest to możliwe.
Czym różnią się między sobą różne postaci stwardnienia rozsianego?
Postaci stwardnienia rozsianego w momencie postawienia diagnozy
Postać rzutowo-ustępująca (rzutowo-remisyjna) stwardnienia rozsianego zwykle szybko doprowadza do niesprawności. Około 15% osób ze stwardnieniem rozsianym zdiagnozowanych zostaje z postacią pierwotnie-postępującą. Postać rzutowo-ustępująca (rzutowo-remisyjna) stwardnienia rozsianego jest najczęstszą postacią choroby. U około 15% osób ze stwardnieniem rozsianym zdiagnozowana zostaje postać pierwotniepostępująca.
Przebieg choroby
Postać rzutowo-ustępująca (rzutowo-remisyjna) stwardnienia rozsianego (RRMS)
Postać rzutowo-ustępująca (rzutowo-remisyjna) stwardnienia rozsianego charakteryzuje się epizodami pojawiania się nowych lub nasilania się istniejących objawów (rzutów), po których następuje okres powrotu do zdrowia (remisja). Poprawa między rzutami może być całkowita lub po rzucie mogą pozostać długotrwałe zaburzenia.
Postać pierwotnie-postępująca stwardnienia rozsianego (PPMS)
Postać pierwotnie-postępująca stwardnienia rozsianego jest cięższą postacią choroby cha rakteryzującą się stale pogarszającymi się objawami, zazwyczaj bez wyraźnych rzutów lub okresów remisji. Jednakże, niektórzy pacjenci z postacią pierwotnie-postępującą stwardnienia rozsianego doświadczają rzutów.
Postać pierwotnie-postępująca stwardnienia rozsianego ma tendencję do powodowania większej niesprawności niż postać rzutowoustępująca. Ryzyko wystąpienia nieodwracalnych form niesprawności jest dwukrotnie większe w przypadku postaci pierwotnie-postępującej stwardnienia rozsianego niż w postaci rzutowo-ustępującej, co może oznaczać, że pacjenci z postacią pierwotnie-postępującą w większym stopniu muszą wspomagać się podpórkami przy poruszaniu się lub wózkami inwalidzkimi.
Objawy
Postać rzutowo-ustępująca (rzutowo-remisyjna) stwardnienia rozsianego (RRMS)
Najczęstsze objawy w postaci rzutowo-ustępującej (rzutowo-remisyjna) obejmują epizodyczne napady zmęczenia, drętwienie, problemy ze wzrokiem, spastyczność lub sztywność mięśni oraz problemy z jelitami i pęcherzem moczowym.
Postać pierwotnie-postępująca stwardnienia rozsianego (PPMS)
Najczęstsze objawy w postaci pierwotnie-postępującej stwardnienia rozsianego obejmują postępujące osłabienie, problemy z poruszaniem się i spastyczność. Objawy te nie są charakterystyczne dla postaci pierwotnie-postępującej stwardnienia rozsianego, ale wydają się trwalej urzymywać i być trudne do opanowania. Pacjenci mogą zgłaszać więcej problemów z myśleniem i mówieniem w porównaniu do osób z postacią rzutowoustępującą stwardnienia rozsianego.
Gwałtowny spadek jakości życia następuje po utracie funkcji ręki, co może wystąpić wcześniej u osób z postacią pierwotnie-postępującą stwardnienia rozsianego.
Wiek w momencie rozpoznania
Postać rzutowo-ustępująca (rzutowo-remisyjna) stwardnienia rozsianego (RRMS)
Postać rzutowo-ustępująca (rzutoworemisyjna) stwardnienia rozsianego jest zwykle rozpoznawana w wieku 20/30 lat.
Postać pierwotnie-postępująca stwardnienia rozsianego (PPMS)
Postać pierwotniepostępująca stwardnienia rozsianego jest zwykle diagnozowana 10 lat później niż postać rzutowoustępująca można ją zdiagnozować po ustaniu stałego spadku wzrostu niesprawności i wykluczeniu innych chorób. Oznacza to, że diagnoza następuje naj częściej u osób, które mają 40 i 50 lat.
Płeć a zachorowanie na SM
Postać rzutowo-ustępująca (rzutowo-remisyjna) stwardnienia rozsianego (RRMS)
Postać rzutowo-ustępująca (rzutowo-remisyjna) stwardnienia rozsianego dotyka kobiety od dwóch do trzech razy częściej niż mężczyzn.
Postać pierwotnie-postępująca stwardnienia rozsianego (PPMS)
Postać pierwotnie-postępująca stwardnienia rozsianego jest tak samo częsta u mężczyzn i kobiet.
Parametry aktywności choroby
Postać rzutowo-ustępująca (rzutowo-remisyjna) stwardnienia rozsianego (RRMS)
Osoby z postacią rzutowo-ustepującą (rzutowo-remisyjną) stwardnienia rozsianego często mają więcej aktywnych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN) niż osoby z postacią pierwotnie-postępującą.
Postać pierwotnie-postępująca stwardnienia rozsianego (PPMS)
Osoby z postacią pierwotnie-postępującą stwardnienia rozsianego mają zwykle mniejszą liczbę aktywnych zmian w porównaniu do osób z postacią rzutowo-remisyjną i więcej zmian w rdzeniu kręgowym, które mogą prowadzić do problemów z chodzeniem.
Niespełnione potrzeby pacjentów
Postać rzutowo-ustępująca (rzutowo-remisyjna) stwardnienia rozsianego (RRMS)
Pomimo dostępnych terapii niektórzy pacjenci z postacią rzutowo-ustępującą (rzutowo remisyjną) stwardnienia rozsianego nadal doświadczają aktywności choroby i pogłębiającej się niepełnosprawności.
Ostatnie postępy w badaniach naukowych dotyczących stwardnienia rozsianego doprowadziły do opracowania metod leczenia, które mogą skutecznie spowolnić postęp choroby w postaci rzutowo-remisyjnej.
Postać pierwotnie-postępująca stwardnienia rozsianego (PPMS)
Postać pierwotnie-postępująca stwardnienia rozsianego jest chorobą mogącą w szybkim tempie prowadzić do niesprawności, dlatego leczenie powinno rozpocząć się jak najwcześniej.
Ostatnie postępy w badaniach naukowych dotyczących stwardnienia rozsianego doprowadziły do opracowania metod leczenia, które mogą spowolnić postęp choroby w postaci pierwotnie-postępującej.